Nakon pregleda oznaka Prvog hrvatskog gardijskog zbora u prethodnom nastavku, valja se dotaknuti i oznaka pripadnosti, specijalnosti i vještina od prvih oznaka na službenim odorama 1992. godine pa do onih koje su i danas u upotrebi. Prvi dio teme prikazuje oznake pripadnosti za kapu i zapučak

Prva oznaka pripadnosti bila je ona Hrvatske ratne mornarice, a pojavljuje se paralelno s pojavljivanjem prve odore. Za razliku od Hrvatske ratne mornarice, koja je svoj identitet u znakovlju zadržala do danas, mijenjao se sustav oznaka u Hrvatskoj kopnenoj vojsci i Hrvatskom ratnom zrakoplovstvu. Prvotna ideja imala je i zakonski okvir. Naime, Uredbom o činovima, dodjeli činova, promaknućima u viši čin te prevođenju i odorama pripadnika Oružanih snaga Republike Hrvatske navedeno je postojanje pozlaćene i posrebrene oznake u obliku državnog grba, no takva je oznaka korištena tek kao prototip. U načelu je zadržana tek kao dio oznake povijesno-tradicijskih oznaka, a vrlo brzo uvedene su nove, sasvim drugačije oznake pripadnosti.

Sustav oznaka pripadnosti OSRH i grani seže u 1993. godinu, uvođenjem oznake za kapu kao oznake pripadnosti i oznake za zapučak kao oznake grane. Prve oznake pripadnosti bile su patinirane, a sadržavale su državni grb ispod kojeg je izvedeno stilizirano slovo “V” ispunjeno pleterom. Ispod ornamenta nalazio se prikaz ukriženih mačeva okruženih stiliziranim vijencem hrastovih grana. Vrlo brzo uvedene su i oznake HRZ-a i PZO-a, prvo patinirane, a nakon toga i pozlaćene. Bile su jednake oznakama HKoV-a, s osnovnom razlikom u krilima nadvijenim nad stiliziranim slovom “V”. Oznaka grane OSRH za zapučak odore na samom početku bila je oznaka pripadnosti OSRH jer je nedostajala jasna podjela na grane. Međutim, vrlo brzo uvode se oznake pripadnosti HRZ-u i PZO-u pa se otad može pratiti i granska podjela oznaka. No, zapravo je riječ o vrlo sličnoj situaciji kao i s oznakama za kape.

Oznake pripadnosti OSRH za zapučak časnika izrađene su tehnikom otiska na metalu, patinirane su i sadržavale su pokratu “HV” sa slovima položenim jedno ispod drugog. Oznake su učvršćene na bluzu, kaput i košulju kratkih rukava. Oznake pripadnosti HRZ-u i PZO-u za zapučak izgledom odgovaraju oznakama HKoV-a, s dodanim krilima nadvijenim oko slova “V”.

Oznake za zapučak generala izrađene su na tkanini smeđe boje na kojoj su tehnikom zlatoveza izvezeni prikazi pokrate “HV”, sa slovima položenim jedno ispod drugog te s dodatnim slovom “V” položenim ispod pokrate. Prvo slovo “V” u nizu izrađeno je zlatovezom poput prethodnih slova, a drugo slovo u nizu izrađeno je u motivu stiliziranog pletera. Duž oznake, u obliku kvadrata, izvezen je dvopletni ili kvadratni ispust, ovisno o inačici oznake. Oznake su našivene na zapučak bluze i kaputa. Neposredno prije prvog sudjelovanja OSRH na vojnom hodočašću u Lurd 1993. godine oznaka pripadnosti za generale djelomično je izmijenjena. Više ne sadrži dva slova “V”, nego samo jedno izvedeno u dvopletu, koje čini sa slovom “H” pokratu naziva Hrvatska vojska. Oznaka je izrađena uz već korištene oznake za bluzu i mantil te u umanjenoj inačici za ljetnu košulju.

Tekst: Marin Sabolović